TÓM TẮT:
Bài báo phân tích thực trạngxuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhatcủa Việt Nam trong những năm gần đây, tập trung vào những biến động về kim ngạch xuất khẩu, những thị trường chủ lực và các mặt hàng xuất khẩu chính như tôm và cá tra. Bài báo cũng làm rõ các thách thức ngành Xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat đang phải đối mặt, bao gồm biến động nhu cầu từ các thị trường lớn, sự cạnh tranh quốc tế và các rào cản thương mại; từ đó đưa ra những xu hướng phục hồi trong năm 2025, qua đó giúp doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách có cái nhìn tổng quan về cơ hội và giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam phát triển bền vững.
Từ khóa: xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu, tôm, cá tra, thị trường xuất khẩu.
1. Đặt vấn đề
Trong những năm qua, ngành Thủy w88 link w88 moi nhat đã có những bước tiến đáng kể, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu, đưa w88 link w88 moi nhat phẩm thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam hiện diện trên hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, ngành cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, cạnh tranh quốc tế, rào cản thương mại và yêu cầu ngày càng cao về chất lượng w88 link w88 moi nhat phẩm từ các thị trường nhập khẩu. Việc đánh giá thực trạng xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam, đặc biệt trong năm 2024 là cần thiết để nhận diện rõ những cơ hội và thách thức, từ đó đề ra các giải pháp phù hợp nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành trong tương lai.
2. Thực trạng xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam năm 2024
Năm 2024, ngành Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam đã ghi nhận sự phục hồi và tăng trưởng ấn tượng sau những biến động của thị trường toàn cầu. Theo Báo cáo tổng kết công tác năm 2024 và triển khai kế hoạch công tác năm 2025 của Cục Thủy w88 link w88 moi nhat (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), đến hết tháng 12/2024, tổng w88 link w88 moi nhat lượng thủy w88 link w88 moi nhat đạt hơn 9,6 triệu tấn, tăng 2% so với năm 2023. Trong đó, w88 link w88 moi nhat lượng khai thác đạt gần 3,86 triệu tấn và w88 link w88 moi nhat lượng nuôi trồng đạt hơn 5,75 triệu tấn. Đặc biệt, kim ngạch xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat ước đạt hơn 10 tỷ USD, tăng hơn 12% so với năm 2023. Sự phục hồi này xuất phát bởi nhu cầu gia tăng từ các thị trường xuất khẩu lớn, sự tăng cầu vào những thời điểm cuối năm và không thể không đề cập tới sự đóng góp mạnh mẽ của các mặt hàng chủ lực là tôm, cá tra và cá ngừ.
- Tăng trưởng theo mặt hàng xuất khẩu chủ lực
Trong đó, xuất khẩu tôm đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng chung của ngành. Tổng kim ngạch xuất khẩu tôm ước tính đạt 4 tỷ USD, tăng 16,7% so với năm 2023. Các thị trường lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản và Trung Quốc đều ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể. Riêng xuất khẩu tôm sang Trung Quốc và Hồng Kông trong tháng 10/2024 đạt 91 triệu USD, tăng 44% so với cùng kỳ năm trước. Các loại tôm có giá trị cao như tôm hùm đạt kim ngạch 298 triệu USD, tăng 157% so với năm 2023.
Bên cạnh tôm, cá tra cũng góp phần lớn vào tăng trưởng xuất khẩu. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu cá tra ước đạt 2 tỷ USD, tăng 8,9% so với năm 2023. Thị trường Mỹ và Trung Quốc tiếp tục là những điểm đến lớn nhất. Riêng tháng 10/2024, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt hơn 35 triệu USD, tăng 65% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 10 tháng đầu năm, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt hơn 291 triệu USD, tăng 28% so với cùng kỳ.
Ngoài ra, xuất khẩu cá ngừ đã cán mốc 1 tỷ USD, tăng 18% so với năm ngoái, dù ngành đang đối mặt với khó khăn về nguồn cung nguyên liệu. Các loại cá khác đóng góp 1,9 tỷ USD; xuất khẩu mực, bạch tuộc đạt 662 triệu USD; cua, ghẹ và giáp xác khác đạt 335 triệu USD, tăng gần 62% so với cùng kỳ năm ngoái. (Xem Hình)
Hình: Xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam từ 1/2022 - 10/2024
Nguồn: VASEP
Những đóng góp này giúp Việt Nam duy trì vị thế cạnh tranh trong ngành thủy w88 link w88 moi nhat quốc tế và tăng cường uy tín các dòng w88 link w88 moi nhat phẩm thủy w88 link w88 moi nhat trên thị trường quốc tế.
- Tăng trưởng theo thị trường
Xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam trong năm 2024 ghi nhận nhiều tín hiệu khả quan với sự tăng trưởng mạnh mẽ tại các thị trường lớn.
Theo báo cáo của VASEP, Mỹ tiếp tục là một trong những thị trường xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat lớn nhất của Việt Nam. Tính đến hết tháng 11/2024, kim ngạch xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat sang Mỹ đạt 1,67 tỷ USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, mặt hàng tôm đóng góp tỷ trọng lớn với hơn 900 triệu USD, tăng 18%. Cá tra cũng có sự phục hồi đáng kể với kim ngạch đạt 500 triệu USD, tăng 15%. Các doanh nghiệp Việt Nam đã tận dụng tốt các ưu đãi từ Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ để mở rộng thị trường và đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường này.
Bên cạnh đó, Trung Quốc và Hồng Kông đang trở thành thị trường nhập khẩu thủy w88 link w88 moi nhat lớn nhất của Việt Nam, với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 1,7 tỷ USD sau 11 tháng, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc đạt 1 tỷ USD, chiếm 50% tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra của Việt Nam. Ngoài ra, mặt hàng tôm cũng có mức tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt là tôm hùm, với doanh số đạt 350 triệu USD, tăng 60% so với năm trước. Trung Quốc tiếp tục là thị trường tiềm năng khi nhu cầu tiêu thụ thủy w88 link w88 moi nhat tại nước này gia tăng, nhờ vào sự phục hồi của nền kinh tế và xu hướng ưa chuộng thực phẩm nhập khẩu chất lượng cao.
Ngoài ra, EU cũng là thị trường lớn của Việt Nam. Xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat sang EU cũng có sự phục hồi mạnh mẽ nhờ vào các chính sách ưu đãi thuế từ Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Trong 10 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat sang EU đạt 408 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm trước. Các w88 link w88 moi nhat phẩm được tiêu thụ mạnh nhất tại EU bao gồm tôm, cá tra và cá ngừ. Riêng xuất khẩu tôm đạt 250 triệu USD, tăng 20% so với năm 2023. Cá ngừ cũng ghi nhận mức tăng trưởng khả quan, với kim ngạch đạt 120 triệu USD, tăng 15%. Các doanh nghiệp Việt Nam đã tập trung nâng cao chất lượng w88 link w88 moi nhat phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn EU và đẩy mạnh quảng bá thương hiệu để nâng cao khả năng cạnh tranh.
3. Những thách thức của ngành Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam năm 2025
Ngành Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam trong năm 2025 dù có nhiều triển vọng tăng trưởng nhưng vẫn đối mặt với không ít thách thức lớn. Một trong những trở ngại quan trọng nhất là biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan. Hiện tượng El Nino và sự thay đổi của môi trường biển đang ảnh hưởng tiêu cực đến w88 link w88 moi nhat lượng khai thác và nuôi trồng thủy w88 link w88 moi nhat. Ngoài ra, tình trạng xâm nhập mặn tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long cũng khiến diện tích nuôi tôm bị ảnh hưởng nghiêm trọng, giảm w88 link w88 moi nhat lượng trung bình 7% so với năm 2023.
Một yếu tố cạnh tranh khác cũng cần kể đến đó là do sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt từ các quốc gia xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat lớn như Ấn Độ, Ecuador và Indonesia cũng là một rào cản đáng kể đối với Việt Nam. Ấn Độ tiếp tục gia tăng xuất khẩu tôm với chi phí w88 link w88 moi nhat xuất thấp hơn, khiến thị phần tôm Việt Nam tại các thị trường trọng điểm như Mỹ và EU bị thu hẹp. Trong khi đó, Ecuador đang trở thành đối thủ đáng gờm nhờ vào các hiệp định thương mại tự do và w88 link w88 moi nhat lượng tôm xuất khẩu của nước này đã tăng 20% trong năm 2024. Điều này đặt ra bài toán cạnh tranh về giá cả và chất lượng cho doanh nghiệp Việt Nam, đòi hỏi phải có chiến lược rõ ràng trong việc cải tiến quy trình w88 link w88 moi nhat xuất, giảm chi phí và nâng cao giá trị w88 link w88 moi nhat phẩm.
Cạnh tranh tiếp theo cần được chú trọng đó là các rào cản thương mại và yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng ngày càng khắt khe từ thị trường nhập khẩu cũng là một thách thức lớn. Trong năm 2024, EU đã thắt chặt quy định về chứng nhận xuất xứ và an toàn thực phẩm đối với các w88 link w88 moi nhat phẩm thủy w88 link w88 moi nhat nhập khẩu. Theo thống kê từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam (VASEP), có hơn 10% lô hàng thủy w88 link w88 moi nhat xuất khẩu sang EU trong quý I năm 2024 bị trả lại hoặc kiểm tra nghiêm ngặt do không đáp ứng tiêu chuẩn về dư lượng kháng sinh và các chỉ tiêu an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, thị trường Mỹ cũng đưa ra những yêu cầu chặt chẽ hơn về truy xuất nguồn gốc và bảo vệ môi trường, đòi hỏi các doanh nghiệp xuất khẩu phải đầu tư mạnh vào công nghệ kiểm soát chất lượng và cải tiến quy trình chế biến.
Ngoài ra, chi phí w88 link w88 moi nhat xuất và vận chuyển tăng cao cũng gây áp lực lớn lên doanh nghiệp thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam. Giá thức ăn thủy w88 link w88 moi nhat tăng trung bình 10% trong năm 2024, kéo theo chi phí nuôi trồng và chế biến tăng đáng kể. Đồng thời, giá cước vận chuyển quốc tế vẫn ở mức cao do ảnh hưởng của khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu và tình trạng thiếu container kéo dài. Việc này làm tăng giá thành w88 link w88 moi nhat phẩm và giảm sức cạnh tranh của thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Bên cạnh những thách thức trên, việc thiếu hụt lao động cũng đang trở thành một vấn đề nan giải đối với ngành Thủy w88 link w88 moi nhat. Lực lượng lao động trong ngành ngày càng giảm sút do xu hướng dịch chuyển sang các lĩnh vực khác có thu nhập và điều kiện làm việc tốt hơn. Nhiều doanh nghiệp chế biến thủy w88 link w88 moi nhat tại các tỉnh miền Tây đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt công nhân, ảnh hưởng đến tiến độ w88 link w88 moi nhat xuất và giao hàng. Theo Tạp chí Thủy w88 link w88 moi nhat, nhu cầu lao động trong ngành Thủy w88 link w88 moi nhat năm 2024 tăng 15% so với năm trước, nhưng nguồn cung lao động lại giảm 8%, gây khó khăn cho hoạt động w88 link w88 moi nhat xuất và chế biến.
Có thế thấy, ngành Thủy w88 link w88 moi nhat trong năm 2024 dù đã gặp nhiều khó khăn, nhất là sau bão số 3 (bão Yagi) nhưng nhìn chung đã làm rất tốt, đã phát huy được nội lực, chỉ đạo đã có sự lan tỏa, hợp tác đã chặt chẽ. Tuy nhiên trong năm 2025 vẫn còn nhiều việc phải làm, bởi đây là năm tiền đề quan trọng để về đích Kế hoạch phát triển ngành Thủy w88 link w88 moi nhat 5 năm giai đoạn 2021 - 2025, đồng thời chuẩn bị cho Kế hoạch phát triển ngành 2026 - 2030.
4. Giải pháp cho ngành Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam năm 2025
Để đối phó với những thách thức đặt ra, ngành Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam cần triển khai một loạt giải pháp chiến lược nhằm tăng cường năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững. Một trong những biện pháp quan trọng nhất là thích ứng với biến đổi khí hậu và tối ưu hóa w88 link w88 moi nhat xuất. Các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ nuôi trồng thủy w88 link w88 moi nhat tiên tiến, áp dụng mô hình nuôi trồng khép kín để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Việc phát triển giống thủy w88 link w88 moi nhat có khả năng chống chịu tốt với điều kiện môi trường biến đổi cũng là một giải pháp quan trọng nhằm đảm bảo nguồn cung ổn định và chất lượng w88 link w88 moi nhat phẩm.
Bên cạnh đó, nâng cao năng lực cạnh tranh bằng cách cải thiện chất lượng w88 link w88 moi nhat phẩm là yếu tố then chốt. Các doanh nghiệp xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat cần chú trọng hơn đến việc tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc tế, đáp ứng các quy định nghiêm ngặt từ thị trường nhập khẩu như EU và Mỹ. Để làm được điều này, ngành cần đầu tư vào công nghệ chế biến hiện đại, áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử và xây dựng các vùng nuôi đạt chứng nhận quốc tế như ASC, BAP hay GlobalGAP. Ngoài ra, hợp tác với các tổ chức nghiên cứu trong và ngoài nước để phát triển phương pháp kiểm soát chất lượng hiệu quả cũng là một hướng đi quan trọng.
Về mặt cạnh tranh quốc tế, ngành Thủy w88 link w88 moi nhat cần có chính sách hỗ trợ giảm chi phí w88 link w88 moi nhat xuất và vận chuyển. Chính phủ có thể xem xét giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu đầu vào, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp thông qua các gói vay ưu đãi hoặc trợ cấp lãi suất. Đồng thời, ngành logistics cũng cần được cải thiện, bao gồm nâng cấp hệ thống cảng biển, mở rộng tuyến vận chuyển hàng hóa và tăng cường số lượng container lạnh phục vụ xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat.
Ngoài ra, mở rộng thị trường xuất khẩu và đa dạng hóa w88 link w88 moi nhat phẩm cũng là một trong những giải pháp quan trọng giúp ngành Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam duy trì đà tăng trưởng. Thay vì phụ thuộc vào các thị trường truyền thống như Mỹ, EU và Trung Quốc, doanh nghiệp cần tìm kiếm cơ hội xuất khẩu sang các thị trường mới nổi như Trung Đông, Nam Mỹ và châu Phi. Đồng thời, việc đẩy mạnh xuất khẩu các w88 link w88 moi nhat phẩm chế biến sâu như thực phẩm đóng hộp, đồ ăn sẵn từ hải w88 link w88 moi nhat sẽ giúp gia tăng giá trị và lợi nhuận cho ngành.
Để giải quyết vấn đề thiếu hụt lao động, ngành cần có chính sách đào tạo và thu hút nguồn nhân lực. Việc phát triển các chương trình đào tạo nghề chuyên sâu về chế biến và nuôi trồng thủy w88 link w88 moi nhat, kết hợp với sự hợp tác giữa doanh nghiệp và các trường đại học, cao đẳng, sẽ giúp cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành. Đồng thời, cần có chính sách cải thiện điều kiện làm việc, nâng cao thu nhập và phúc lợi để thu hút lao động quay trở lại ngành thủy w88 link w88 moi nhat.
Cuối cùng, việc đẩy mạnh số hóa và ứng dụng công nghệ 4.0 vào ngành Thủy w88 link w88 moi nhat sẽ góp phần nâng cao hiệu quả w88 link w88 moi nhat xuất, quản lý và tiếp cận thị trường. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giám sát nuôi trồng, blockchain trong truy xuất nguồn gốc và thương mại điện tử trong tiêu thụ w88 link w88 moi nhat phẩm sẽ giúp ngành Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam nâng cao tính minh bạch, tối ưu hóa quy trình w88 link w88 moi nhat xuất và gia tăng khả năng tiếp cận thị trường toàn cầu.
Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên, ngành Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam sẽ có thể vượt qua những thách thức, phát triển bền vững và tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- Cục Thủy w88 link w88 moi nhat (2024), Báo cáo tổng kết công tác năm 2024 và triển khai kế hoạch công tác năm 2025.
- VASEP (2024), Báo cáo xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat quí I/2024.
- VASEP (2024), Báo cáo xuất khẩu thủy w88 link w88 moi nhat tháng 10/2024.
- Lê Yên (2023), "Nhân lực ngành thủy w88 link w88 moi nhat: Chất lượng chưa theo kịp nhu cầu", Tạp chí Thủy w88 link w88 moi nhat Việt Nam số tháng 12/2023.
Vietnam's seafood exports in 2024 and outlook for 2025
Nguyen Thi Hien
Faculty of Political Theory and Law
University of Economics - Technology for Industries
Abstract:
This study examines the recent trends in Vietnam's seafood exports, focusing on fluctuations in export turnover, key markets, and major products such as shrimp and pangasius. It also highlights challenges facing the industry, including shifting demand in major markets, international competition, and trade barriers. Based on these insights, the study explores recovery trends expected in 2025, providing businesses and policymakers with a comprehensive view of opportunities and strategic solutions for the sustainable growth of Vietnam’s seafood export sector.
Keywords: Vietnam’s seafood export, export turnover, shrimp, pangasius, export market.
[Tạp chí Công Thương - Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, Số 6 tháng 2 năm 2025]
