TÓM TẮT:
Bài viết phân tích các bất cập pháp lý trong đầu tư tai w88o cơ sở giáo dục đại học tư thục tại Việt Nam, đặc biệt là các vấn đề về mô hình đầu tư, quyền sở hữu, cơ chế quản trị và kiểm định chất lượng. Các quy định hiện hành còn thiếu nhất quán, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển thực tiễn trong bối cảnh hội nhập. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất định hướng xây dựng khung pháp lý rõ ràng và phù hợp hơn, góp phần thúc đẩy sự phát triển hiệu quả và bền vững của đại học tư thục.
Từ khóa: quản trị, mô hình đầu tư, cơ sở giáo dục đại tai w88 tư thục, hội nhập khu vực và quốc tế.
1. Đặt vấn đề
Việc hội nhập khu vực và quốc tế đã thúc đẩy Việt Nam mở rộng xã hội hóa giáo dục, đặc biệt là khuyến khích đầu tư tai w88o đại học tư thục. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai đang gặp nhiều vướng mắc do khung pháp lý điều chỉnh còn thiếu rõ ràng, đặc biệt về mô hình đầu tư, quyền sở hữu, quản trị và đảm bảo chất lượng. Đây là vấn đề cần được nghiên cứu nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và hoàn thiện cơ sở lý luận. Bài viết tập trung đánh giá quá trình pháp điển hóa pháp luật qua các giai đoạn, nhận diện những điểm chưa phù hợp trong quy định hiện hành và đề xuất định hướng xây dựng khung pháp lý phù hợp với đặc thù của đại học tư thục trong bối cảnh hội nhập.
2. Các giai đoạn tai w88 điển hóa tai w88 luật về hình thức đầu tư giáo dục tư thục ở Việt Nam
Trong hơn hai thập kỷ qua, hệ thống pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư tai w88o các cơ sở giáo dục đại học tư thục tại Việt Nam đã có những bước phát triển đáng kể, phản ánh qua 3 giai đoạn chính:
Giai đoạn thứ nhất: Giai đoạn khởi đầu và thí điểm (1998 - 2005).
Giai đoạn thứ hai: Giai đoạn thể chế hóa cơ bản (2005 - 2012).
Giai đoạn thứ ba: Giai đoạn điều chỉnh và hoàn thiện khung tai w88 lý (từ 2012 đến nay).
Tuy nhiên, thực tiễn triển khai cho thấy, vẫn còn tồn tại nhiều bất cập, đặc biệt trong việc xác định rõ nội hàm pháp lý của từng hình thức đầu tư, cũng như thiếu sự đồng bộ giữa hệ thống pháp luật về giáo dục với các quy định liên quan đến doanh nghiệp, quyền sở hữu và quản trị vốn. Những hạn chế này đang tạo ra khoảng trống pháp lý, ảnh hưởng trực tiếp đến tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động đầu tư tai w88o lĩnh vực giáo dục đại học tư thục.
2.1. Trong giai đoạn 1998 - 2005
Việc xây dựng khung pháp lý cho lĩnh vực đầu tư giáo dục tư thục giai đoạn này còn thiếu tính toàn diện và đặc thù. Phần lớn các văn bản pháp luật tập trung tai w88o điều chỉnh hoạt động học thuật, trong khi những vấn đề then chốt như quản trị, vận hành, xác định chủ sở hữu, và chuyển đổi hình thức đầu tư vẫn chưa được quy định rõ ràng. Sự nhập nhằng giữa các khái niệm “dân lập” và “tư thục”, cũng như thiếu các hướng dẫn cụ thể về việc xác định và định danh vốn góp bằng các văn bản pháp lý, đã dẫn đến tình trạng lúng túng trong việc thành lập, hoạt động của nhà đầu tư và cả quản lý nhà nước từ phía cơ quan quản lý.
Nghị định số 73/1999/NĐ-CP đánh dấu bước khởi đầu trong việc thiết lập cơ sở pháp lý cho sự tham gia của khu vực ngoài nhà nước tai w88o lĩnh vực giáo dục, thông qua việc công nhận 3 loại hình cơ sở ngoài công lập: bán công, dân lập và tư thục. Tuy nhiên, quy định tại thời điểm này chủ yếu mang tính định danh, chưa thiết lập khung pháp lý đầy đủ về quyền, nghĩa vụ và cơ chế bảo đảm lợi ích cho các bên tham gia đầu tư.
Tiếp nối Nghị định số 73/1999/NĐ-CP, Nghị định số 43/2000/NĐ-CP thay thế thuật ngữ "tư nhân" bằng "tư thục", đồng thời xác lập 4 loại hình trường: công lập, bán công, dân lập và tư thục. Dù đã phân biệt theo nguồn vốn và chủ thể thành lập, nhưng hệ thống tai w88 lý vẫn chưa quy định rõ ràng về quyền, nghĩa vụ hay cơ chế sở hữu vốn tương ứng với từng loại hình.
2.2. Giai đoạn 2005 - 2012
Khung tai w88 lý bắt đầu có những bước hoàn thiện nhất định, với việc lần đầu tiên quy định cụ thể về vốn góp, vốn điều lệ và quyền biểu quyết tại Quyết định số 14/2005/QĐ-TTg. Tuy nhiên, các quy định này chủ yếu vay mượn khái niệm từ Luật Doanh nghiệp, dẫn đến việc áp dụng cơ chế cổ phần hóa cho các trường đại học tư thục - vốn không phải là doanh nghiệp. Quyết định số 61/2009/QĐ-TTg được ban hành nhằm làm rõ khái niệm “sở hữu chung hợp nhất”, nhưng vẫn duy trì cơ chế quản trị kiểu công ty cổ phần, gây lúng túng cho các nhà đầu tư không hoạt động theo mô hình này. Thông tư số 20/2010/TT-BGDĐT đưa ra yêu cầu về vốn điều lệ tối thiểu nhưng thiếu hướng dẫn chi tiết về cơ chế góp vốn, dẫn đến bất cập trong phân chia quyền lợi, biểu quyết và bảo toàn giá trị tài sản góp vốn.
Bên cạnh những chuyển biến tích cực, khung tai w88 lý giai đoạn này vẫn chưa có quy định cụ thể về chuyển đổi hình thức đầu tư cũng như cơ chế chuyển đổi quyền sử dụng đất khi chuyển đổi. Việc loại bỏ mô hình “bán công” theo Luật Giáo dục năm 2005 và quy định tại Nghị định số 75/2006/NĐ-CP buộc các trường đại học dân lập chuyển sang mô hình tư thục theo Quyết định số 122/2006/QĐ-TTg. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này thiếu cơ sở tai w88 lý rõ ràng, đặc biệt về quy trình thực hiện, xác lập sở hữu vốn sau chuyển đổi và quyền sử dụng đất. Việc thay đổi chủ thể đầu tư dẫn đến tranh chấp do đất đai vốn được cấp theo chính sách ưu đãi cho trường dân lập trước đây, nhưng khi chuyển đổi lại không có hướng dẫn cụ thể, gây khó khăn trong việc đăng ký lại và phát sinh mâu thuẫn giữa các nhà đầu tư. Các quy định hiện hành chủ yếu mang tính nguyên tắc, chưa đủ để áp dụng hiệu quả trong thực tiễn.
2.3. Giai đoạn 2012 đến nay
Khung tai w88 lý vẫn thiếu tính thống nhất trong việc xác định và bảo đảm phần vốn góp trong trường đại học tư thục. Thông tư số 45/2014/TT-BGDĐT đã có điều chỉnh phù hợp hơn so với Thông tư số 20/2010/TT-BGDĐT, như xác định giá trị vốn tại thời điểm chuyển đổi, song chưa giải quyết triệt để vấn đề tai w88 lý trong thỏa thuận giữa Hội đồng quản trị và nhà đầu tư, dẫn tới tranh chấp do thiếu cơ chế ràng buộc và phân định rõ quyền quyết định.
Thực tiễn hình thành 2 mô hình đầu tư: (1) do tổ chức kinh tế làm chủ sở hữu, có cơ cấu quản trị tương đối rõ ràng (ví dụ: Trường Đại học FPT, Trường Đại học Hồng Bàng), và (2) do cá nhân hoặc nhóm cá nhân góp vốn, dễ phát sinh mâu thuẫn về quyền điều hành và phân chia lợi ích (ví dụ: Trường Đại học Thăng Long, Trường Đại học Hoa Sen), đặc biệt trong bối cảnh tai w88 luật chưa có quy định cụ thể về cơ chế đồng thuận.
Luật Giáo dục Đại học năm 2012 phân loại cơ sở giáo dục thành công lập, tư thục và có vốn đầu tư nước ngoài, nhưng chưa làm rõ mô hình sở hữu, quản trị và xử lý vốn góp trong trường tư. Điều lệ ban hành theo Quyết định số 70/2014/QĐ-TTg vẫn duy trì các khái niệm mang tính doanh nghiệp như “đại hội đồng cổ đông”, “vốn góp có quyền biểu quyết”, mà không phân biệt loại hình chủ thể đầu tư. Việc ghi nhận vốn chỉ mang tính nội bộ, không có cơ chế tai w88 lý xác nhận từ cơ quan nhà nước, gây tranh chấp và thiếu minh bạch trong quá trình đầu tư và quản lý tài sản.
Luật Giáo dục đại học sửa đổi năm 2018 đã bước đầu phân định 2 hình thức đầu tư tai w88o cơ sở giáo dục đại học tư thục, bao gồm: (1) tổ chức kinh tế thành lập và sở hữu trường đại học tư thục; và (2) nhà đầu tư cá nhân sở hữu trực tiếp. Tuy nhiên, luật vẫn chưa có quy định cụ thể về phương thức hoạt động, cơ chế quản trị, quyền và nghĩa vụ tương ứng đối với từng loại hình này. Việc thiếu hướng dẫn rõ ràng dẫn đến khó khăn trong áp dụng pháp luật, nhất là trong việc xác lập tư cách pháp lý của chủ sở hữu, phân chia lợi ích, và trách nhiệm quản lý tài sản. Điều này đặc biệt gây vướng mắc trong các mô hình trường do nhóm cá nhân góp vốn, nơi ranh giới giữa quyền sở hữu cá nhân và lợi ích tập thể chưa được pháp luật điều chỉnh đầy đủ. (Doãn Hồng Nhung và Nguyễn Thị Bình, 2019).
Quá trình phát triển giáo dục đại học tư thục tại Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều rào cản tai w88 lý, đặc biệt trong xác lập hình thức đầu tư và cơ chế quản trị vốn. Những bất cập này không chỉ cản trở hoạt động thực tiễn mà còn tiềm ẩn nguy cơ tranh chấp, ảnh hưởng đến tính ổn định và phát triển lâu dài của hệ thống. Do đó, việc hoàn thiện khung tai w88 lý theo hướng rõ ràng, thống nhất và phù hợp với đặc thù của lĩnh vực giáo dục là yêu cầu cấp thiết để thúc đẩy đầu tư tư nhân và nâng cao hiệu quả vận hành các cơ sở giáo dục đại học tư thục.
3. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục đào tạo cho mô hình đào tạo giáo dục đại tai w88 tư thục
Việc hoàn thiện pháp luật về đầu tư tai w88o cơ sở giáo dục đại học tư thục tại Việt Nam cần bảo đảm 2 yếu tố: quản lý nhà nước và định hướng phát triển.
Thứ nhất, cần xác định rõ vai trò quản lý nhà nước, thông qua việc ban hành quy định tai w88 lý bảo vệ quyền lợi người học và giám sát chất lượng. Đồng thời, Nhà nước cần có cơ chế quản lý vốn đầu tư, bảo đảm vốn được sử dụng đúng mục đích và đáp ứng yêu cầu cơ sở vật chất. Với vốn tư nhân, phải có thủ tục tai w88 lý xác định rõ đây là vốn đầu tư giáo dục. Vì là đầu tư kinh doanh, nhà đầu tư phải tuân thủ Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư và thành lập tổ chức kinh tế để thực hiện hoạt động đầu tư.
Thứ hai, để phát triển bền vững hệ thống đại học tư thục, cần xây dựng khung tai w88 lý riêng, tách biệt với mô hình doanh nghiệp thuần túy. Khung tai w88 lý này phải minh bạch, tôn trọng đặc thù giáo dục và yêu cầu vốn góp phải được xác nhận hợp tai w88 bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Cần bổ sung quy định về vốn không có quyền biểu quyết và các hình thức sở hữu linh hoạt khác để thu hút đa dạng nguồn lực nhưng vẫn giữ vững định hướng học thuật. Đặc biệt, phải đảm bảo tính độc lập chuyên môn cho cáctrường tư thụcnhằm nâng cao chất lượng, minh bạch và trách nhiệm giải trình.
Thứ ba, cần nghiên cứu mô hình tổ chức kinh tế phù hợp cho đại học tư thục - công ty cổ phần, trách nhiệm hữu hạn, hoặc kết hợp cả 2 - dựa trên đánh giá tác động và kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt từ các nước có chung bối cảnh nền kinh tế trong khu vực ASEAN như Singapore, Tháiland, Malaysia. Từ đó, xác lập rõ các hình thức đầu tư được tai w88 luật cho phép, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế trong nước.
Thứ tư, cần làm rõ vai trò các bên liên quan. Tổ chức kinh tế - đại diện nhà đầu tư - quản lý phần vốn và các hoạt động đầu tư, chịu trách nhiệm tài chính, kế toán, tuyển sinh, quảng bá và phát triển nhà trường. Hội đồng trường là cơ quan quản trị tai w88 thuật, quyết định các vấn đề đào tạo, mở ngành, nghiên cứu và chính sách cho giảng viên, người tai w88. Sự phân định này giúp đảm bảo quyền tự chủ tai w88 thuật và nâng cao chất lượng giáo dục.
Thứ năm, để nâng cao chất lượng giáo dục và vị thế của các trườngđại tai w88 tư thụctại Việt Nam, các quy định tai w88 luật về kiểm định chất lượng cần khuyến khích các cơ sở này đạt chuẩn kiểm định quốc tế chuyên sâu như AUN-Qex (ASEAN University Network-Quality Evaluation). Việc áp dụng các tiêu chuẩn kiểm định quốc tế sẽ không chỉ giúp cải thiện chất lượng đào tạo mà còn tạo cơ hội hội nhập giáo dục khu vực và quốc tế, góp phần nâng cao chất lượng hệ thống giáo dục đại học tại Việt Nam.
4. Kết luận
Hoàn thiện tai w88 luật về đầu tư và quản trị vốn trong cơ sở giáo dục đại học tư thục là bước quan trọng để thúc đẩy sự phát triển bền vững của lĩnh vực này tại Việt Nam. Cần xây dựng một khung tai w88 lý rõ ràng và an toàn cho các nhà đầu tư, nhằm tạo ra môi trường giáo dục minh bạch, cạnh tranh và sáng tạo. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng giáo dục, mà còn thúc đẩy sự hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế bền vững. Hệ thống tai w88 luật hoàn thiện sẽ tạo điều kiện cho các trường đại học tư thục phát triển, đồng thời nâng cao vai trò của giáo dục tư thục trong xã hội và khẳng định vị thế của Việt Nam trong khu vực ASEAN và quốc tế.
Tài liệu tham khảo:
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2010). Thông tư số 20/2010/TT-BGĐT ngày 16/7/2010 về việc chuyển đổi loại hình trường đại tai w88 dân lập sang loại hình trương đại tai w88 tư thục.
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014). Thông tư số 45/2014/TT-BGDDT ngày 17/12/2014 về việc chuyển đổi loại hình trường Đại tai w88 dân lập san loại hình trường Đại tai w88 tư thục
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014). Thông tư số 45/2014/TT-BGĐT ngày 17/12/2014 về việc chuyển đổi loại hình trường đại tai w88 dân lập sang loại hình trường đại tai w88 tư thục.
Chính phủ (1993). Nghị quyết số 04-NQ/HNTW ngày 14/1/1993 về tiếp tục đổi mới sự nghiệp giáo dục và đào tạo (II, mục B, tiểu mục 1).
Chính phủ (1997). Nghị quyết số 90-CP ngày 21/8/1997 về phương hướng và chủ trương xã hội hóa các hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa. (II, mục 2.a)
Chính phủ (1999). Nghị định số 73/1999/NĐ-CP ngày 19/8/1999 về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao (điều 4).
Chính phủ (2000). Nghị định số 43/2000/NĐ-CP ngày 30/8/2000 quy đinh chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật Giáo dục.
Chính phủ (2000). Quyết định số 86/2000/QĐ-Ttg ngày 18/7/2000 về viêc ban hành quy chế trường đại tai w88 dân lập.
Chính phủ (2005). Quyết định số 14/2005/QĐ-Ttg ngày 17/1/2005 về việc ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của trường đại tai w88 tư thục.
Chính phủ (2006). Nghị định số 75/2006 ngày 2/8/2006 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục.
Chính phủ (2006). Quyết định số 122/2006/QĐ-Ttg ngày 29/5/2006 về chuyển loại hình trường đại tai w88 dân lập sang loại hình trường đại tai w88 tư thục.
Chính phủ (2009). Quyết định số 61/2009/QĐ-Ttg ngày 17/4/2009 về ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của trường đại tai w88 tư thục.
Chính phủ (2011). Quyết định số 63/2011/QĐ-Ttg ngày 10/11/2011 về việc sửa đổi bổ sung một số điều của quy chế tổ chức và hoạt động của trường đại tai w88 tư thục ban hành kèm theo quyết định số 61/2009/QD-Ttg ngày 17/4/2009.
Chính phủ (2011). Quyết định số 70/2014/QĐ-Ttg ngày 10/12/2014 ban hành điều lệ trường đại tai w88.
Chính phủ (2013). Nghị định số 141/2013/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục đại tai w88 ngày 24/10/2013.
Đặng Thi Minh (2014). Chính sách phát triển trường đại tai w88 tư thục ở Việt Nam. Luận án Tiến sĩ Quản trị Hành chính công.
Doãn Hồng Nhung và Nguyễn Thị Bình (2019). Những điểm mới của Luật Giáo dục năm. Tạp chí Giáo dục và Xã hội, số tháng 12/2019.
Luật Giáo dục đại tai w88 Malaysia (1996). Truy cập tại: https://i-lib.imu.edu.my/pluginfile.php/572/mod_page/content/6/%20Private%20Higher%20Educational%20Institutions%20Act%201996%20%28Act%20555%29.pdf.
Nguyễn Thái Hoàng (2021). Thực trạng và xu hướng phát triển trường đại tai w88 tư thục hiện nay. Tạp chí Quản trị Nhà nước, tháng 5/2021.
Phạm Thanh Nga và Doãn Hồng Nhung (2021). Phân tích quyền lực trong thu hồi đất tại Việt Nam và đề xuất giải tai w88 kiểm soát quyền lực nhà nước trong lĩnh vực này. Truy cập tại: https://ijsmr.in/doc/ijsmr04_24.pdf.
Phạm Thị Ly (2018). Xu hướng mới trong đầu tư giáo dục đại tai w88 tư ở Việt Nam. Truy cập tại: https://tuoitre.vn/xu-huong-moi-trong-dau-tu-giao-duc-dai-hoc-tu-o-viet-nam-20181113095248808.htm.
Trần Thị Minh Tuyết (2022). Đổi mới giáo dục đại học ở Việt Nam: Thực trạng và giải tai w88. Truy cập tại: https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/van_hoa_xa_hoi/-/2018/825408/doi-moi-giao-duc-dai-hoc-o-viet-nam--thuc-trang-va-giai-phap.aspx.
ASESSMENT THE PROCESS OF CODIFICATION
OF THE LEGAL FRAMEWORK FOR INVESTMENT
IN PRIVATE HIGHER EDUCATION INSTITUTIONS IN THE CONTEXT OF
ASEAN AND INTERNATIONAL INTEGRATION
Doan Hong Nhung1- Nguyen Kim Dung2
1Senior Lecturer, School of Law, Vietnam National University, Hanoi
Education Quality Accreditor - Department of Quality Management, Ministry of Education and Training
2Candidate, School of Law, Vietnam National University, HanoiLawyer, Legal Director at British University Vietnam / Apollo Vietnam
ABSTRACT:
This study critically examines the codification of legal provisions on investment in private higher education institutions in Vietnam, with particular emphasis on investment models, ownership rights, governance mechanisms, and quality assurance processes. Current regulatory frameworks exhibit inconsistencies and fail to address the practical demands arising from ASEAN and global integration. Drawing on comparative analysis and an evaluation of domestic practice, the study identifies key legal deficiencies and proposes a clear, coherent legislative framework designed to facilitate the effective and sustainable development of private universities. The proposed reforms aim to harmonize investment modalities, strengthen institutional governance, and enhance accreditation standards in alignment with regional and international best practices.Keywords: governance, investment models, private higher education institutions, regional and international integration.
