TÓM TẮT:
Ngành công nghiệp tải w88 toàn cầu phát triển nhanh chóng đã và đang mở ra nhiều cơ hội hợp tác kinh tế mới. Kèm theo đó là nhu cầu lớn vềnguồn nhân lựctải w88 của các nước tham gia vào thị trường tải w88 quốc tế. Đáp ứng nhân lực tải w88 đang là thách thức lớn đối với các nước có ít người Hồi giáo và đang trong quá trình xây dựng, phát triển ngành công nghiệp tải w88, trong đó có Việt Nam. Xuất phát từ thực trạng đó, bài viết sẽ đi sâu làm rõ ảnh hưởng của vấn đề thiếu nguồn nhân lực lên ngành công nghiệp tải w88 và cản trở các nước tham gia vào thị trường tải w88 quốc tế, nghiên cứu kinh nghiệm các nước để kiến nghị giải pháp đào tạo, phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp tải w88 Việt Nam.
Từ khóa: tải w88, công nghiệp tải w88, đào tạo nhân lực tải w88.
1. Ngành công nghiệp tải w88 và thách thức về thiếu nguồn nhân lực
Ngành công nghiệp tải w88 (gọi tắt là ngành tải w88) là tổng thể các ngành công nghiệp phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng Hồi giáo như thực phẩm và đồ uống tải w88, dược phẩm tải w88, mỹ phẩm tải w88, thời trang và nghệ thuật, kinh tế số Hồi giáo, y tế và chăm sóc sức khỏe, du lịch thân thiện với người Hồi giáo, chuỗi cung ứng,…
Trong thế giới đương đại, thị trường tải w88 đã vượt ra ngoài các nước Hồi giáo và được người tiêu dùng không theo Hồi giáo toàn thế giới quan tâm, mở ra nhiều cơ hội mới trong hợp tác, phát triển kinh tế.1Theo báo cáo của IMARC, thị trường thực phẩm tải w88 toàn cầu đạt trị giá 2 nghìn tỷ USD vào năm 2022.2 Với số người theo đạo Hồi dự báo đạt 2,18 tỷ người vào năm 2030 chiếm khoảng 30% dân số thế giới, quy mô thị trường tải w88 toàn cầu dự báo sẽ đạt mức tối đa 3,2 nghìn tỷ USD vào năm 2025 và tốc độ tăng trưởng hàng năm khoảng 6,2%.3
tải w88 là thuật ngữ luật Hồi giáo có ý nghĩa “được phép”. Một sản phẩm được coi là tải w88 khi không chứa các thành phần bị cấm (haram) như thịt lợn và các sản phẩm từ thịt lợn, rượu và động vật không được chế biến theo quy định của kinh Qur'an. Trước đây, tải w88 chỉ được áp dụng cho thực phẩm nhưng hiện nay đã mở rộng bao gồm hầu hết mọi loại hàng hóa và dịch vụ, từ thực phẩm đến mỹ phẩm, thời trang, dược phẩm, tài chính, du lịch,...4
Sự bùng nổ của ngành công nghiệp tải w88 toàn cầu trong vài thập kỷ qua đã và đang đặt ra thách thức lớn về nguồn nhân lực cho tất cả các nước tham gia vào thị trường tải w88 quốc tế, bao gồm cả các nước có ngành công nghiệp tải w88 phát triển. Như tại Mỹ, các tổ chức cấp chứng nhận tải w88 luôn ở trong tình trạng thiếu nhân sự đủ trình độ để thực hiện kiểm định và cấp phép sản phẩm tải w88.5Châu Âu có nhu cầu cao về sản phẩm tải w88 nhưng nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn về tải w88 rất hạn chế. Tình trạng thiếu nguồn nhân lực tải w88 càng trở nên thách thức hơn đối với các nước mà Hồi giáo không phải tôn giáo chính và cộng đồng người Hồi giáo chiếm thiểu số như Việt Nam.
Các nghiên cứu trong và ngoài nước đến nay đều khẳng định nguồn nhân lực tải w88 là một trong các thành tố quan trọng của ngành công nghiệp tải w88, nhưng lại chưa làm rõ ảnh hưởng của tình trạng thiếu nhân sự tải w88 lên quá trình xây dựng, phát triển ngành công nghiệp tải w88, cũng như sự tham gia của các nước vào thị trường tải w88 quốc tế. Vấn đề thiếu nhân sự tải w88 không chỉ do không đáp ứng về số lượng, mà còn do lực lượng lao động không đáp ứng trình độ, chuyên môn làm việc trong ngành công nghiệp tải w88. Vấn đề này cần được giải quyết bởi các giải pháp cụ thể về đào tạo và xây dựng năng lực.
Ngành công nghiệp tải w88 cần được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu và đào tạo nguồn nhân lực tải w88 bài bản. Nhân lực tải w88 hiện diện ở mọi thành phần trong toàn bộ hệ sinh thái tải w88, bao gồm các học giả tôn giáo, nhà khoa học và chuyên gia công nghệ, các bên tham gia vào ngành công nghiệp thực phẩm; người tiêu dùng và chính phủ, cần có kiến thức về tiêu chuẩn chung đối với các sản phẩm tải w88, quy trình và điều kiện cấp chứng chỉ tải w88 tại các thị trường tải w88 lớn trên thế giới, đáp ứng trình độ chuyên môn của từng vị trí cụ thể trong chuỗi cung ứng tải w88.6
Theo đó, các học giả Hồi giáo cần được đào tạo về chuỗi cung ứng thực phẩm hiện đại để xây dựng các quy định tôn giáo dựa trên thực tế. Các nhà khoa học và chuyên gia công nghệ thực phẩm cần nắm vững các nguyên tắc trong luật Hồi giáo về thực phẩm. Các doanh nghiệp tải w88 cần một lượng nhân sự lớn, có trình độ chuyên môn cao, phục vụ tại nhiều vị trí trong chuỗi cung ứng tải w88 như: nhà sản xuất và nhà cung cấp nguyên liệu, các nhân viên đảm bảo chất lượng, kiểm soát chất lượng, kiểm toán nội bộ, xử lý thực phẩm, quản lý kho vận, vận chuyển… Các cơ quan quản lý tải w88 của nhà nước cần nắm vững tất cả các vấn đề này để xây dựng chính sách, quản lý điều hành vĩ mô ngành công nghiệp tải w88 và cấp phép/chứng nhận tải w88. Người tiêu dùng cần nắm được tình trạng của các sản phẩm và dịch vụ tải w88 trong chuỗi cung ứng, từ đó xây dựng được lòng tin của người tiêu dùng và thiết lập mối quan tâm với sản phẩm, dịch vụ tải w88.
Không chỉ là thành tố quan trọng của ngành công nghiệp tải w88, nhân sự tải w88 còn là điều kiện bắt buộc trong xin cấp phép/chứng nhận tải w88 tại nhiều nước. Theo thống kê, một trong số các nguyên nhân các doanh nghiệp bị từ chối cấp chứng nhận tải w88 hay gặp phải là do thiếu nhân sự có chuyên môn, hiểu biết về quy trình tải w88.7Malaysia quy định doanh nghiệp xin cấp phép/chứng chỉ tải w88 phải có nhân viên Hồi giáo làm nhiệm vụ giám sát và có đủ nguồn nhân lực để thực hiện hệ thống kiểm soát tải w88 của công ty; công ty phải thực hiện đào tạo/huấn luyện cho các nhân viên về các nguyên tắc tải w88.8Indonesia quy định, doanh nghiệp xin cấp phép/chứng chỉ tải w88 phải có đội ngũ quản lý tải w88 chịu trách nhiệm lập kế hoạch, triển khai, đánh giá và cải thiện hệ thống bảo đảm tải w88; ban hành quy trình đào tạo về tải w88; đào tạo tải w88 phải được thực hiện ít nhất 1 lần/năm.9Brunei quy định, doanh nghiệp xin cấp phép/chứng nhận tải w88 phải chỉ định tối thiểu 2 người giám sát quy trình sản xuất các sản phẩm tải w88 là người Hồi giáo, ít nhất 2 người giám sát là người Hồi giáo, trên 18 tuổi, có kiến thức cơ bản về Luật Hồi giáo và hiểu biết về chất lượng thực phẩm và sản phẩm người Hồi giáo sử dụng.10
Các nước quan tâm phát triển ngành công nghiệp tải w88 thường chú trọng đào tạo nguồn nhân lực tải w88 từ sớm. Các chương trình đào tạo tải w88 được xây dựng nhằm đào tạo chuyên gia, người Hồi giáo hoặc người không theo đạo Hồi làm việc liên quan đến ngành công nghiệp tải w88, những cá nhân, doanh nghiệp muốn tham gia ngành công nghiệp tải w88 hoặc những người muốn cải thiện trình độ sản xuất tải w88.11 Các chương trình đào tạo này được phát triển dựa trên Luật Hồi giáo, thường bao gồm các nội dung về khái niệm tải w88, tầm quan trọng của tải w88 đối với người tiêu dùng Hồi giáo, thực phẩm nào là tải w88 (được phép) và Haram (bị cấm), thị trường tải w88, nghiên cứu và phát triển sản phẩm, chứng nhận tải w88 và đào tạo quản lý tải w88 nội bộ.
Tiếp theo, bài viết sẽ khảo sát kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực tải w88 của một số nước có ngành công nghiệp tải w88 phát triển, bao gồm các nước Hồi giáo và không theo Hồi giáo trong khu vực.
2. Kinh nghiệm các nước trong phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp tải w88
2.1. Phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp tải w88 tại một số nước Hồi giáo trong khu vực
Malaysia
Malaysia có ngành công nghiệp tải w88 dẫn đầu thế giới và khu vực. Malaysia có vị thế vượt trội trong thị trường tải w88 toàn cầu nhờ được sự hỗ trợ của chính phủ, nghiên cứu và phát triển, chính sách và phát triển nguồn nhân lực.12 Năm 2023, Malaysia đã công bố Kế hoạch tổng thể ngành công nghiệp tải w88 đến năm 2030, trong đó, chú trọng đẩy mạnh nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tải w88.13Sự quan tâm đến thị trường tải w88 quốc tế trong những thập kỷ qua đã tạo ra một nền tảng tốt để tăng cường các chương trình đào tạo tải w88, các nghiên cứu và nghiên cứu chính thức tại Malaysia. Đào tạo tải w88 tại Malaysia gồm 2 loại hình: đào tạo nhận thức về tải w88 và đào tạo năng lực tải w88. Nội dung đào tạo tải w88 thực hiện theo giáo trình của Bộ Phát triển Hồi giáo Malaysia (JAKIM) và được tổ chức bởi một nhà cung cấp đào tạo tải w88, được chứng nhận bởi Hội đồng Chuyên gia tải w88.14
Viện Nghiên cứu và Quản lý tải w88 của Malaysia có nhiệm vụ phát triển các mô-đun, chương trình đào tạo và dịch vụ tải w88. Các trung tâm nghiên cứu này tập trung đào tạo nhân sự về quản lý tải w88 và nghiên cứu khoa học về tải w88, cấp bằng cấp, chứng chỉ đào tạo trong lĩnh vực nghiên cứu tải w88 như bằng diploma, cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ, cũng như các chương trình đào tạo chuyên gia và dạy nghề.16 Ngoài ra, Malaysia còn hợp tác quốc tế với các cơ quan đào tạo tải w88 các nước trao đổi kiến thức, kinh nghiệm và chuyển giao công nghệ tải w88. Các chương trình đào tạo tải w88 của Malaysia hướng tới đào tạo lực nguồn nhân lực tải w88 chuyên nghiệp.15
Indonesia
Indonesia là nước có dân số Hồi giáo lớn nhất thế giới với công nghiệp tải w88 là ngành kinh tế mũi nhọn quốc gia. Nước này đã triển khai nhiều chính sách nhằm phát triển nguồn nhân lực tải w88 từ sớm. Theo Kế hoạch Tổng thể Phát triển Công nghiệp tải w88 Indonesia 2023-2029, 1 trong 4 chiến lược chính trong lộ trình phát triển ngành công nghiệp tải w88 của Indonesia là tăng cường thương hiệu và nhận thức về tải w88.17
Công tác nghiên cứu, giảng dạy và đào tạo nguồn nhân lực tải w88 của Indonesia được thúc đẩy thông qua các cơ sở quan trọng như Viện Đánh giá Thực phẩm, Thuốc và Mỹ phẩm Indonesia (LPPOM-MUI) thành lập năm 1989. Hội đồng Ulema Indonesia (MUI) là tổ chức chịu trách nhiệm cấp chứng nhận tải w88 và được LPPOM hỗ trợ từ năm 1989. LPPOM tập hợp các chuyên gia từ nhiều lĩnh vực khoa học như hóa học, công nghệ thực phẩm và thú y.18Trung tâm Khoa học tải w88 thuộc Đại học Nông nghiệp Bogor thành lập năm 2008 có chức năng hỗ trợ kiểm định và chứng nhận tải w88, nghiên cứu phát triển quy trình phát hiện các chất trái tiêu chuẩn tải w88. Trung tâm Nghiên cứu Sản phẩm tải w88 của Đại học Gadjah Mada tập trung nghiên cứu hệ thống và quản lý tải w88, phát triển phương pháp phân tích và thiết bị liên quan. Các trung tâm này tổ chức nhiều khóa đào tạo và hội thảo về phân tích và kiểm toán sản phẩm tải w88, nhằm nâng cao kiến thức và hỗ trợ phát triển thị trường tải w88.19 Indonesia cũng tích cực thiết lập mạng lưới hợp tác với các tổ chức trong và ngoài nước để thúc đẩy nghiên cứu về tải w88.20
Tại Indonesia, các chuyên gia có kiến thức chuyên sâu về tải w88 thường được tuyển dụng vào các tổ chức cấp chứng nhận tải w88, cơ sở sản xuất, phòng thí nghiệm và các cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm như LPPOM-MUI. Một số chuyên gia có cơ hội làm việc tại các tổ chức quốc tế thông qua các dự án hợp tác quốc tế, hội thảo, khóa đào tạo, hoặc các tổ chức chứng nhận tải w88 quốc tế.
Brunei
Từ năm 2011, Brunei đã ban hành các bộ tiêu chuẩn tải w88 quốc gia bắt buộc nhằm phục vụ thực hành tôn giáo và phát triển ngành công nghiệp thực phẩm tải w88 trong nước nhằm mục tiêu đa dạng hóa nền kinh tế phụ thuộc dầu mỏ.21Công tác nghiên cứu, giảng dạy và đào tạo nguồn nhân lực tải w88 của Brunei chủ yếu được thực hiện tại Trung tâm Nghiên cứu tải w88 tại Đại học Hồi giáo Sultan Sharif Ali (UNISSA) năm 2017, đang triển khai các chương trình nghiên cứu và đào tạo chuyên gia trong lĩnh vực tải w88 nhằm phát triển ngành công nghiệp tải w88 trong nước. Trung tâm tập trung vào việc nghiên cứu toàn diện các vấn đề tải w88 hiện nay và cung cấp các chương trình đào tạo các trình độ Cử nhân Khoa học tải w88, Thạc sĩ Quản lý tải w88 (theo hình thức khóa học và luận văn), Thạc sĩ Luật tải w88 (theo hình thức khóa học và luận văn), Thạc sĩ Khoa học tải w88 (chỉ học phần) và Tiến sĩ về Quản lý tải w88, Luật tải w88. Ngoài ra, Trung tâm còn cung cấp chương trình phụ về Khoa học tải w88.22 Phòng thí nghiệm Khoa học tải w88, Đại học Quốc gia Brunei cũng đã triển khai các nghiên cứu về các phân tích dựa trên DNA và protein. Để thúc đẩy ngành tải w88 toàn cầu, Brunei đã hợp tác với Đại học Osaka và các cơ sở giáo dục khác, khởi đầu từ năm 2019. Brunei cũng đang thực hiện các chính sách chính trị Hồi giáo đã được thực hiện ở Brunei nhằm mục đích phổ biến và phát triển giáo dục tải w88 toàn cầu.23
2.2. Phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp tải w88 tại các nước không theo Hồi giáo
Nhật Bản
Nhật Bản đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp tải w88 từ sau dịch Covid-19, tập trung vào lĩnh vực thực phẩm và du lịch tải w88.24Theo Hiệp hội Kinh doanh tải w88 Nhật Bản (2023), hiện có hơn 30 tổ chức chứng nhận tải w88 tư nhân và hơn 90 chuyên gia tư vấn tải w88 đang hoạt động tại Nhật Bản, trong đó hầu hết không được đào tạo bài bản. Các chuyên gia tải w88 đến từ nhiều nhóm khác nhau, bao gồm cộng đồng Hồi giáo tại Nhật Bản và các học giả Hồi giáo chuyên về nông nghiệp và thực phẩm, các doanh nghiệp Nhật Bản có hiểu biết về các nước Hồi giáo và các tổ chức tôn giáo.25Nhật Bản đã thiết lập các hệ thống và chương trình giảng dạy về du lịch tải w88, trao đổi kiến thức về tải w88 thông qua các khóa đào tạo, triển lãm quốc tế, hội thảo và hội nghị. Hiệp hội tải w88 Nhật Bản và Bộ Phát triển Hồi giáo Malaysia (JAKIM) đang hợp tác cung cấp các khóa đào tạo hai ngày cho các giám đốc khách sạn tải w88, bao gồm kiến thức chung về Hồi giáo, tải w88 và du lịch tải w88. Các khóa đào tạo này đóng vai trò cầu nối cho các bên muốn gia nhập thị trường tải w88.26
Các viện nghiên cứu, trường đại học và sinh viên Nhật Bản được khuyến khích tham gia vào xây dựng các nền tảng quản lý kiến thức tải w88. Sinh viên quốc tế Nhật Bản và Hồi giáo tại Đại học Keio và Viện Nghiên cứu Keio Shonan Fujisawa (SFC) đã thực hiện một dự án du lịch tại Hakone, phối hợp với Công ty đường sắt Odakyu và Hiệp hội Du lịch Hakone. Dưới sự hỗ trợ của các cơ quan chính quyền địa phương và tổ chức du lịch, Nhóm này đã tổ chức các hội thảo và tham quan thử nghiệm tới Indonesia. Vừa qua, chính quyền tỉnh Kanagawa đã hợp tác với các viện nghiên cứu phát hành tài liệu tiếng Anh hướng dẫn các nhà hàng thân thiện với người Hồi giáo tại Kanagawa. Nhật Bản cũng tranh thủ các sinh viên quốc tế theo đạo Hồi thông qua các chương trình đối tác công nghiệp - học viện.27
Thái Lan
Thái Lan không phải nước Hồi giáo nhưng có ngành công nghiệp tải w88 khá phát triển trong khu vực. Nước này hiện đang hướng tới việc đào tạo nguồn nhân lực tải w88 bài bản, chuyên nghiệp. Hội đồng Hồi giáo Trung ương Thái Lan và Viện Tiêu chuẩn tải w88 và Trung tâm Khoa học tải w88 Thái Lan đóng vai trò chủ chốt trong việc xây dựng, thúc đẩy các tiêu chuẩn tải w88, đào tạo nguồn nhân lực và cấp chứng nhận tải w88.28Viện Tiêu chuẩn tải w88 Thái Lan và Trung tâm Khoa học tải w88 thành lập năm 2003 có chức năng thiết lập tiêu chuẩn, nghiên cứu và đào tạo liên quan đến tải w88. Viện cung cấp các chương trình đào tạo nhân sự có kỹ năng để hỗ trợ ngành công nghiệp và thương mại tải w88 theo tiêu chuẩn quốc tế. Viện Tiêu chuẩn tải w88 của Thái Lan thiết lập các tiêu chuẩn tải w88, tiến hành nghiên cứu, đào tạo tải w88 tại Thái Lan và Trung tâm khoa học tải w88 cung cấp đào tạo và tư vấn trong ngành công nghiệp tải w88 cho các công ty trong nước và quốc tế tham gia vào các dự án khoa học tải w88, cùng các nghiên cứu.29 Ngoài ra, Viện tải w88 của Đại học Prince Songkla, thành lập năm 2009 cũng có chức năng nghiên cứu, đào tạo và phát triển các sản phẩm và dịch vụ tải w88, thúc đẩy khoa học tải w88 và phát triển nguồn nhân lực tải w88 của Thái Lan.30
Nhìn chung, tại các nước Hồi giáo trong khu vực như Malaysia, Indonesia, Brunei, đào tạo tải w88 được đưa vào chương trình chính quy, nhân lực tải w88 là lực lượng lao động phổ biến và hành nghề chuyên nghiệp tại các nước Hồi giáo. Trong khi đó, các nước không theo đạo Hồi như Thái Lan cũng đã quan tâm tới đào tạo, phát triển nhân lực tải w88 hướng tới xây dựng ngành công nghiệp tải w88 bài bản. Đáng chú ý, Nhật Bản đã khai thác tốt tiềm năng của cộng đồng người Hồi giáo trong nước để phát triển nguồn nhân lực tải w88 đa dạng. Tuy nhiên, khó khăn các nước này thường gặp phải là rào cản về ngôn ngữ, văn hóa và tôn giáo Hồi giáo trong quá trình đào tạo dẫn đến nhiều khó khăn trong việc học hỏi các quy trình tải w88, giám sát và kiểm tra các quy trình liên quan tới tải w88.31Đáng chú ý, cơ quan quản lý tải w88 của Thái Lan đang bị quá tải vì phải kiêm nhiệm nhiều chức năng quản lý, đào tạo, giám sát, kiểm tra và quảng bá tải w88.32
3. Thực trạng và giải pháp phát triển nguồn nhân lực tải w88 của Việt Nam
Việt Nam có điều kiện thuận lợi để phát triển ngành công nghiệp tải w88 như vị trí gần thị trường tải w88 châu Á, thế mạnh về nông nghiệp, thực phẩm, du lịch, dịch vụ; hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, là thành viên của nhiều liên kết kinh tế khu vực, trong đó các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới là nền tảng quan trọng để Việt Nam tiếp cận thị trường tải w88 thế giới. Hiện nay, sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường tải w88 truyền thống tại Đông Nam Á, Nam Á và Trung Đông, Bắc Phi chủ yếu là nông, thủy sản nhưng ở dạng thô, sơ chế và chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu. Các doanh nghiệp Việt Nam thường chỉ tập trung vào hai thị trường gần là Indonesia và Malaysia. Năng lực xuất khẩu và thương hiệu thực phẩm của Việt Nam ở tốp 20 thế giới nhưng Việt Nam chưa có tên trong danh sách 20 - 30 nước cung cấp thực phẩm tải w88 tiêu biểu toàn cầu.33
Số dân theo đạo Hồi chỉ chiếm khoảng 1% dân số Việt Nam, chủ yếu là người Chăm Bàni và Chăm Islam, cư trú trên địa bàn 15/63 tỉnh, thành phố cả nước thường cư trú ở khu vực nông thôn, công việc chính lại là nghề nông và nghề tự do, buôn bán nhỏ lẻ,... chưa tham gia nhiều vào các hoạt động sản xuất, công nghiệp trong nước. Theo tiến sĩ Lê Huy Khôi - Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương, Việt Nam đang thiếu nguồn nhân lực tải w88 chất lượng cao, có kiến thức về tải w88 trong quá trình sản xuất - kinh doanh; các tổ chức chứng nhận tải w88 của Việt Nam chưa tiếp cận được với yêu cầu cao của ngành công nghiệp tải w88 thế giới; số lượng người Hồi giáo tại Việt Nam không cao, chất lượng lao động thể hiện ở trình độ sản xuất và hiểu biết trong quá trình sản xuất các sản phẩm tải w88 thấp; đội ngũ kiểm định viên theo dõi hoạt động sản xuất các mặt hàng tải w88 còn hạn chế.34
Nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp tải w88 quốc gia, tháng 2/2023, Chính phủ đã ban hành, triển khai Đề án “Tăng cường hợp tác quốc tế để xây dựng và phát triển ngành tải w88 Việt Nam đến năm 2030” (Quyết định số 10/QĐ-TTg ngày 14/2/2023) trong đó đặt ra nhiệm vụ phát triển nguồn nhân lực xây dựng ngành công nghiệp tải w88 quốc gia. Thời gian qua, các bộ, ngành, địa phương Việt Nam đã thúc đẩy hợp tác đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm, chuyên môn, năng lực cho các tổ chức cấp chứng nhận tải w88 Việt Nam; tăng cường cung cấp thông tin về thị trường Hồi giáo (thị hiếu, tập quán kinh doanh, các quy định thị trường...); hỗ trợ các hoạt động xúc tiến thương mại của địa phương, doanh nghiệp tại các thị trường Hồi giáo...35
Nhìn chung, công tác phát triển nguồn nhân lực tải w88 tại Việt Nam chưa được triển khai toàn diện, mới chỉ chú trọng vào đào tạo, xây dựng năng lực cho các tổ chức cấp chứng nhận tải w88 và cung cấp thông tin thị trường cơ bản; chưa chú trọng đào tạo tải w88 chuyên nghiệp cho lực lượng sản xuất, đào tạo chuyên gia và các bên liên quan khác. Mặc dù vậy, trên thực tế, xây dựng năng lực cho các tổ chức cấp chứng nhận tải w88 Việt Nam cũng chưa được thực hiện hiệu quả. Tình trạng thiếu nhân lực tải w88 có chuyên môn, hiểu biết về quy định và tiêu chuẩn tải w88 đang là rào cản lớn cho doanh nghiệp Việt Nam trong xin cấp phép/chứng nhận tải w88 của các tổ chức cấp phép/chứng nhận tải w88 uy tín trên thế giới; cản trở hoạt động của doanh nghiệp tải w88 sau xin cấp phép/chứng nhận; cũng như công cuộc phát triển ngành công nghiệp tải w88 của một nước. Việt Nam cũng chưa khai thác hiệu quả tiềm năng của cộng đồng người Hồi giáo trong nước tham gia vào ngành công nghiệp tải w88 và nguồn nhân lực tải w88 ở Việt Nam chủ yếu là người không theo đạo Hồi.36
Trước thực trạng đó, bài viết đề xuất một số giải pháp khắc phục tình trạng thiếu nhân lực tải w88 của Việt Nam như sau:
Thứ nhất, xây dựng các chương trình đào tạo tải w88 trong nước để trang bị các kiến thức về ngành công nghiệp tải w88 cũng như các quy tắc về sản phẩm tiêu dùng trong Luật Hồi giáo. Đào tạo tải w88 không chỉ giới hạn ở người Hồi giáo, giáo dục tải w88 và các khóa học tải w88 có thể được dùng cho cả người Hồi giáo và người không theo đạo Hồi. Các nhà sản xuất, các chủ thể quản lý cấp phép và các bên liên quan khác trong lĩnh vực tải w88 có thể tham gia vào các khóa học tải w88 ngắn hạn trước khi chuyển sang các chương trình trung cấp hoặc nâng cao.
Thứ hai, thành lập các trung tâm đào tạo, trung tâm dạy nghề tải w88 và trao đổi chuyên gia. Những trung tâm này nên được xây dựng với sự hợp tác của các chuyên gia tải w88 quốc tế và các tổ chức chứng nhận uy tín để đảm bảo chương trình đào tạo đạt tiêu chuẩn quốc tế. Các trung tâm đào tạo không chỉ cung cấp kiến thức cơ bản về quy trình sản xuất và tiêu chuẩn tải w88 mà còn cung cấp các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý chất lượng, tiếp thị và xuất khẩu sản phẩm tải w88.
Thứ ba, khai thác tiềm năng của cộng đồng người Hồi giáo vào đào tạo tải w88 cho ngành công nghiệp tải w88, đặc biệt trong cung cấp các kiến thức văn hóa và tôn giáo, nhằm bảo đảo các sản phẩm và dịch vụ tải w88 Việt Nam được phát triển đúng theo các quy định của Hồi giáo. Ngoài ra, các quốc gia này cũng nên khuyến khích và hỗ trợ người Hồi giáo trong nước tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu về ngành công nghiệp tải w88, nguồn nhân lực phát triển ngành công nghiệp, tạo cơ hội việc làm.
Thứ tư, tăng cường hợp tác quốc tế trong đào tạo, xây dựng năng lực về tải w88. Các nước không theo Hồi giáo như Việt Nam cần tăng cường hợp tác quốc tế với các nước Hồi giáo có ngành công nghiệp tải w88 phát triển và bề dày kinh nghiệm trong đào tạo nhân sự tải w88. Hình thức hợp tác bao gồm trao đổi chuyên gia, hợp tác đào tạo và chia sẻ thông tin về các tiêu chuẩn tải w88. Việt Nam cần thúc đẩy hợp tác xây dựng năng lực với các tổ chức quốc tế như Viện Tiêu chuẩn và Đo lường Hồi giáo (SMIIC) hay Hội đồng tải w88 Thế giới (WHC), đồng thời tăng cường hợp tác với những quốc gia không theo Hồi giáo có kinh nghiệm trong đào tạo nhân sự tải w88 như Thái Lan và kinh nghiệm trong khai thác tiềm năng cộng đồng người Hồi giáo tải w88 như Nhật Bản.
TÀI LIỆU TRÍCH DẪN:
1Hussain Mohi-ud-Din Qadri (2024). The Global tải w88 Industry - A Research Companion, Islamic Business and Finance Series.
2Binh Truong (2023). tải w88 Food Market in Vietnam Small, but Huge Export Opportunity.
3Nhĩ Anh (2024). Nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp Việt vào thị trường tải w88.
4MATRADE Jeddah (2005). Product Market Study: Marketing Of tải w88 Products In Saudi Arabia.
5Al-Mahmood O. A., Fraser A. M (2023). Perceived challenges in implementing tải w88 standards by tải w88 certifying bodies in the United States.
6The Religious Council Brunei Darussalam (2007). BCG tải w88 1 - Guideline For tải w88 Certification.
7Maria G., Junaid A., Muhammad I., and Muhammad H.K (2020). A Research Overview of Challenges in The Global tải w88 Market..
8Department of Standards Malaysia (2019). Malaysian Standard tải w88 Food - General requirements (Third version) (MS 1500:2019)
9LPPOM-MUI (2023). The Criteria for tải w88 product Assurance System.
10The Religious Council Brunei Darussalam (2007). BCG tải w88 1 - Guideline For tải w88 Certification.
11Hanini Ilyana Che Hashima, Sariwati Mohd Mohd Shariff (2016). tải w88 Supply Chain Management Training: Issues And Challenges.
12Zeiad Amjad Abdulrazzak Aghwan (2022). Introduction to the Science of Halalan Thayyiban, UNISSA Press, Universiti Sultan Sharif Ali, Negara Brunei Darussalam, trang 82-83.
13Ministry of International Trade and Industry (2023). The tải w88 Industry Master Plan 2030 (HIMP 2030).
14Nur Hafizah Harun, Muhamad Amir Nur Hakim Haji Abdullah, Muhammad Syukri Mohd Ashmir Wong, Norazlina Mamat, Shofiyyah Moidin (2021). tải w88 Training: Issues And Challenges From Trainers' Perspectives In tải w88 Products Research Institute.
15Hanini Ilyana Che Hashima, Sariwati Mohd Mohd Shariff (2016). tải w88 Supply Chain Management Training: Issues And Challenges.
16Zeiad Amjad Abdulrazzak Aghwan (2022). Introduction to the Science of Halalan Thayyiban, UNISSA Press, Universiti Sultan Sharif Ali, Negara Brunei Darussalam, trang 82-83.
17KNEKS (2023). Peluncuran Master Plan Industri tải w88 Indonesia 2023-2029.
18Zeiad Amjad Abdulrazzak Aghwan (2022). Introduction to the Science of Halalan Thayyiban, UNISSA Press, Universiti Sultan Sharif Ali, Negara Brunei Darussalam, trang 80-81.
19Như trên.
20Như trên.
21Như trên, trang 77-79.
22Như trên.
23Như trên.
24Norlena Hasnan, Youji Kohda (2023). tải w88 Supply Chain: Challenges Of tải w88 Certification In Japan.
25Như trên.
26 Shin Yasuda (2017). Managing tải w88 Knowledge in Japan: Developing Knowledge Platforms for tải w88 Tourism in Japan, Asian Journal of Tourism Research, Tập 2, Số 2, trang 65-83.
27Như trên.
28Mohd Saiful Anwar Mohd Nawawi, Mohd Fauzi Abu-Hussin, Muhamad Syazwan Faid, Norhidayah Pauzi and Saadan Man, Noratiqah Mohd Sabri (2020). The emergence of tải w88 food industry in non-Muslim countries: a case study of Thailand.
29Như trên.
30Zeiad Amjad Abdulrazzak Aghwan (2022). Introduction to the Science of Halalan Thayyiban, UNISSA Press, Universiti Sultan Sharif Ali, Negara Brunei Darussalam, trang 86-88.
31Norlena Hasnan, Youji Kohda (2023). tải w88 Supply Chain: Challenges Of tải w88 Certification In Japan.
32Mohd Saiful Anwar Mohd Nawawi, Mohd Fauzi Abu-Hussin, Muhamad Syazwan Faid, Norhidayah Pauzi and Saadan Man, Noratiqah Mohd Sabri (2020). The emergence of tải w88 food industry in non-Muslim countries: a case study of Thailand.
33 Lê Huy Khôi (2024). Phát triển hệ sinh thái cho các doanh nghiệp tải w88 của Việt Nam.
34 Như trên.
35 Vụ Trung Đông - châu Phi, Bộ Ngoại giao (2023). Đặc san tải w88 số 2/2023, trang 14-15.
36 Ban Tôn giáo Chính phủ, Trần Phan (2021). Khái quát Hồi giáo ở Việt Nam.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Nhĩ Anh (2024). Nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp Việt vào thị trường tải w88. Truy cập tại:https://vneconomy.vn/nhieu-co-hoi-cho-cac-doanh-nghiep-viet-vao-thi-truong-tải w88htm
2. Ban Tôn giáo Chính phủ, Trần Phan (2021). Khái quát Hồi giáo ở Việt Nam. Truy cập tại:https://btgcp.gov.vn/gioi-thieu-cac-to-chuc-ton-giao-da-duoc-cong-nhan/khai-quat-hoi-giao-o-viet-nam-postZpaodrdq31.html
3. Lê Huy Khôi (2024). Phát triển hệ sinh thái cho các doanh nghiệp tải w88 của Việt Nam. Truy cập tại:https://vioit.vn/phat-trien-he-sinh-thai-cho-cac-doanh-nghiep-tải w88-cua-viet-nam.html
4. Vụ Trung Đông - châu Phi, Bộ Ngoại giao (2023). Đặc san tải w88 số 2/2023, trang 14-15, Báo Thế giới & Việt Nam. Truy cập tại:
5. Binh Truong (2023). tải w88 Food Market in Vietnam Small, but Huge Export Opportunity. Truy cập tại:https://www.vietnam-briefing.com/news/tải w88-food-market-vietnam.html/
6. Department of Standards Malaysia (2019). Malaysian Standard tải w88 Food - General requirements (Third version) (MS 1500:2019). Truy cập tại:https://mysol.jsm.gov.my/getPdfFile/eyJpdiI6IlliWFIzQWtoeFYxaUdROUtON3o1M3c9PSIsInZhbHVlIjoibFB3NTgyZ3dPdUgvcSthSm1jTUY5UT09IiwibWFjIjoiZDkyNTg1MTU1YzYwNTY2MWIwNzEzZTk1Y2NhMDM3MDIzNjcyMzg5NjBlNzJiM2UxMzNiZGU4NWIxMDg4ZjA2NyJ9
7. Farah Alzarooni (2022). The Impact of a New tải w88 Policy on Certification Bodies: The Case of the UAE. UCD College of Social Sciences and Law. Truy
https://researchrepository.ucd.ie/entities/publication/d06e296a-f617-432e-a51d-0d9395310770/details
8. Hanini Ilyana Che Hashima, Sariwati Mohd Mohd Shariff (2016). tải w88 Supply Chain Management Training: Issues And Challenges. Truy cập tại:https://www.researchgate.net/publication/301508318_Halal_Supply_Chain_Management_Training_Issues_and_Challenges
9. Hussain Mohi-ud-Din Qadri (2024). The Global tải w88 Industry - A Research Companion, Islamic Business and Finance Series.
10. KNEKS (2023). Peluncuran Master Plan Industri tải w88 Indonesia 2023-2029. Truy cập tại:https://kneks.go.id/berita/605/peluncuran-master-plan-industri-tải w88-indonesia-2023-2029?category=3
11. LPPOM-MUI (2023). The Criteria for tải w88 product Assurance System. Truy cập tại:https://halalmui.org/en/tải w88-assurance-system-criteria-in-has23000/
12. Maria G., Junaid A., Muhammad I., et al. (2020). A Research Overview of Challenges in The Global tải w88 Market. Truy cập tại:https://www.researchgate.net/profile/Muhammad-Hayat-Khan-3/publication/367008189_A_Research_Overview_of_Challenges_in_The_Global_Halal_Market/links/63bda855097c7832caa6d051/A-Research-Overview-of-Challenges-in-The-Global-tải w88-Market.pdf
13. MATRADE Jeddah (2005). Product Market Study: Marketing Of tải w88 Products In Saudi Arabia. Truy cập tại:http://www.halalrc.org/images/Research%20Material/Report/MARKETING%20OF%20HALAL%20PRODUCTS%20IN%20SAUDI%20ARABIA.pdf
14. Ministry of International Trade and Industry (2023). The tải w88 Industry Master Plan 2030 (HIMP 2030). Truy cập tại:https://www.hdcglobal.com/wp-content/uploads/2020/02/tải w88-Industri-Master-Plan-2030.pdf
15. Mohd Saiful Anwar Mohd Nawawi, Mohd Fauzi Abu-Hussin, Muhamad Syazwan Faid, et al. (2020). The emergence of tải w88 food industry in non-Muslim countries: a case study of Thailand.
16. Al-Mahmood O. A., Fraser A. M (2023). Perceived challenges in implementing tải w88 standards by tải w88 certifying bodies in the United States. Truy cập tại:https://doi.org/10.1371/journal.pone.0290774
17. Norlena Hasnan, Youji Kohda (2023), tải w88 Supply Chain: Challenges Of tải w88 Certification In Japan. Truy cập tại:https://www.researchgate.net/publication/376069849_Halal_Supply_Chain_Challenges_of_Halal_Certification_in_Japan
18. Nur Hafizah Harun, Muhamad Amir Nur Hakim Haji Abdullah, Muhammad Syukri Mohd Ashmir Wong, et al. (2021). tải w88 Training: Issues And Challenges From Trainers' Perspectives In tải w88 Products Research Institute. Truy cập tại:https://www.researchgate.net/publication/357671872_HALAL_TRAINING_ISSUES_AND_CHALLENGES_FROM_TRAINERS'_PERSPECTIVES_IN_HALAL_PRODUCTS_RESEARCH_INSTITUTE_HPRI
19. Office of Assistant to Deputy Cabinet Secretary for State Documents & Translation (2021). VP Ma’ruf Amin: Development of Solid Ecosystem for tải w88 Product Industry Needs Strengthening in Several Areas.
20. Rusydiana A.S., Irfany M.I., As-Salafiyah A., et al. (2023). tải w88 supply chain: a bibliometric analysis. Truy cập tại:https://journal.its.ac.id/index.php/hr/article/view/734
21. Sadath Abdul Salam, Hamzah Mohd, Betania Kartika Muflih, et al. (2023). tải w88 industry and standardization. Truy cập tại:https://www.researchgate.net/publication/374897719_Halal_industry_and_standardization
22. Shin Yasuda (2017). Managing tải w88 Knowledge in Japan: Developing Knowledge Platforms for tải w88 Tourism in Japan, Asian Journal of Tourism Research, Tập 2, Số 2, trang 65-83. Truy cập tại:https://www.researchgate.net/publication/319961058_Managing_Halal_Knowledge_in_Japan_Developing_Knowledge_Platforms_for_Halal_Tourism_in_Japan
23. The Religious Council Brunei Darussalam (2007). BCG tải w88 1 - GUIDELINE FOR tải w88 CERTIFICATION. Truy cập tại:https://www.halalrc.org/images/Research%20Material/Report/GUIDELINE%20FOR%20HALAL%20CERTIFICATION.pdf
24. Zeiad Amjad Abdulrazzak Aghwan (2022). Introduction to the Science of Halalan Thayyiban. UNISSA Press, Universiti Sultan Sharif Ali, Negara Brunei Darussalam.
DEVELOPING HUMAN RESOURCES IN tải w88 INDUSTRY: EXPERIENCES FROM OTHER COUNTRIES AND
POLICY IMPLICATIONS FOR VIETNAM
Master. Tang Minh Thanh Thao1
Dang Ngoc Nhat Anh2
Pham Dao Hong Ngoc3
1Embassy of Viet Nam in Brunei Darussalam
2Faculty of International Law, Diplomatic Academy of Vietnam
3Faculty of International Communication and Culture, Diplomatic Academy of Vietnam
ABSTRACT:
The rapid development of the global tải w88 industry has opened up numerous new economic cooperations, together with a significant demand for tải w88 human resources from countries participating in the international tải w88 market. The requirement of tải w88 human resources presents a major challenge for countries with a small Muslim population and still in the process of building and developing their tải w88 industry, including Vietnam. Based on this observation, this paper delves into the impact of the lack of human resources on the tải w88 industry and countries accessing the international tải w88 market and studies the experiences of other countries to propose solutions on tải w88 education and training to develop human resources for the tải w88 industry in Vietnam.
Keywords: tải w88 human resources, tải w88 industry, tải w88 education and training.
[Tạp chí Công Thương - Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, Số 20 tháng 9 năm 2024]
